VINPA

Giá dầu thế giới liên tục lao dốc kéo theo nguồn thu từ dầu thô trong nước sụt giảm mạnh, bất chấp việc PVN nỗ lực tăng sản lượng khai thác.

Ai cũng biết, số thu từ dầu thô đóng góp nguồn khổng lồ cho ngân sách, khi PVN hụt thu, ngân sách sẽ lấy nguồn nào để bù đắp để đảm bảo tăng trưởng.

Theo ước tính, doanh thu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) năm nay chỉ bằng 77,3% kế hoạch giao.

Dự toán nhầm

PVN cho biết, giá dầu thô mà ngân sách dự toán cho số thu năm nay là khoảng 100 USD/thùng. Những năm qua, giá dầu thế giới luôn ở mức khá cao, khi lập dự toán ngân sách, có lẽ con số 100 USD đã được cân nhắc.

Tuy nhiên, thời điểm hiện tại, giá dầu thô trung bình của cả 2015 chỉ đạt mức trên 50 USD/ thùng, bằng phân nửa so với dự toán của ngân sách. Từ giờ đến cuối năm, dù giá dầu có tăng tới 100 USD/thùng thì con số doanh thu ngân sách giao PVN cũng chắc chắn không đạt.

Để bù đắp hụt thu từ giá dầu giảm, PVN đã nỗ lực đẩy mạnh sản lượng khai thác. Đây là điều đã được dự báo trước, bởi khai thác dầu thô có ý nghĩa quan trọng trong đảm bảo tăng trưởng.

Tại phiên họp Chính phủ đầu tháng 7, bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho hay để đạt được mục tiêu tăng trưởng cả năm 2015 thì lượng dầu thô khai thác phải đạt 16 triệu tấn, tăng 400.000 tấn so với 2014. Ông Vũ Huy Hoàng, bộ trưởng Công thương cũng đồng tình với ông Vinh khi cho hay, nếu sản lượng khai thác dầu thô được giữ nguyên thì tăng tưởng khó đạt như kế hoạch, lí do cũng bởi giá dầu thế giới giảm.

Theo PVN, chỉ trong 9 tháng, gia tăng trữ lượng dầu khí đạt 30,5 triệu tấn dầu quy đổi, tăng 6,9% so với cùng kỳ. Tổng sản lượng khai thác quy dầu 9 tháng đạt 21,86 triệu tấn, tăng 9,8% so với cùng kỳ. Trong đó, sản lượng khai thác dầu thô đạt 13,96 triệu tấn, tăng 9,8% so với cùng kỳ. Sản lượng khai thác khí đạt 7,9 tỷ m3, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2014. Sản xuất xăng dầu toàn tập đoàn đạt 5,22 triệu tấn, tăng 28,8% so với cùng kỳ năm 2014. Các lĩnh vực khác như điện, đạm, giá trị công nghiệp cũng có tăng trưởng so cùng kỳ.

Tuy nhiên, do giá dầu thô thế giới 9 tháng qua giảm mạnh và hiện tại giao động khoảng 47 - 50 USD/thùng nên tổng doanh thu toàn bộ các đơn vị trong PVN chỉ đạt 428.300 tỷ đồng, bằng 86% kế hoạch 9 tháng và 60% kế hoạch năm.

Trong khi các chỉ tiêu sản xuất đều tăng so với cùng kỳ năm ngoái, doanh thu hợp nhất của tập đoàn trong 9 tháng đầu năm nay lại giảm. Điều này khiến nộp ngân sách nhà nước không đạt như kế hoạch.

Tác động

Tuy nhiên, hụt thu ngân sách chưa phải là ảnh hưởng duy nhất từ việc dầu thô mất giá. Nguồn thu giảm chắc chắn cũng sẽ ảnh hưởng đến cá khoản đầu tư cả trong và ngoài nước của PVN.

Về mặt ngân sách, do doanh thu sụt giảm nên phần nộp ngân sách của PVN cho cả năm 2015 chỉ đạt 115.000 tỉ đồng, giảm mạnh so với kế hoạch nộp ngân sách 159.000 tỉ đồng năm nay.

PVN có nhiều doanh nghiệp con, song lớn nhất là liên doanh Vietsovpetro. Đây có thể coi là “con gà đẻ trứng vàng” của PVN khi mỗi năm đóng góp khoảng 10.000-20.000 tỉ đồng. Khoản tiền này, PVN được giữ lại một phần để tái đầu tư. Song với giá dầu giảm mạnh như hiện nay, lợi nhuận được chia từ các đối tác sẽ giảm đi, và hiển nhiên là công cuộc đầu tư cả trong và ngoài nước của PVN sẽ chịu tác động trực tiếp.

Mặc dù trong tuyên bố hôm 16/10, PVN cho hay, trong các tháng cuối năm đơn vị này vẫn sẽ tiếp tục tìm kiếm các dự án tốt ở nước ngoài để đầu tư, song một số ý kiến cho rằng, đối với các dự án nước ngoài PVN nên có sự "cân nhắc" tránh đầu tư dàn trải. PVN cũng nên kêu gọi các công ty dầu khí lớn trên thế giới tham gia đầu tư vào các dự án của mình.

Tác động tiêu cực của giá dầu giảm dễ nhận thấy nhất ở việc thâm hụt ngân sách do Việt Nam là nước xuất khẩu dầu thô và doanh thu từ dầu thô đóng góp 30% ngân sách mỗi năm. Nhưng, Việt Nam cũng là nước nhập khẩu xăng dầu thành phẩm và một số sản phẩm từ dầu thô nên việc giá dầu giảm, cũng có tác động tích cực, góp phần tăng sức mua, sức tiêu thụ của người dân.