VINPA

Áp lực từ các nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu (EU) và ngành công nghiệp ô tô đang đặt Ủy ban châu Âu (EC) vào thế khó, có thể phải trì hoãn lệnh cấm đối với xe chạy dầu diesel và xăng - hiện đang ấn định vào năm 2035.

Theo Euro News, 7 quốc gia thành viên EU gồm Bulgaria, Séc, Đức, Hungary, Italia, Ba Lan và Slovakia đã gửi thư kêu gọi EC hủy bỏ lệnh cấm bán xe diesel và xe xăng mới từ năm 2035.

Các nước này lập luận rằng, ngành ô tô của khối sẽ suy yếu nếu lệnh cấm được giữ nguyên; đồng thời khuyến nghị EC xem xét cho phép bán xe hybrid sau năm 2035 - nhấn mạnh đây là điều “cấp thiết”.

Dù thừa nhận sự cần thiết của việc cắt giảm phát thải CO₂, cả 7 quốc gia đều bảo vệ quan điểm rằng, luật của các nước thành viên EU phải dựa trên nguyên tắc trung lập công nghệ, tức là cho phép các chính phủ lựa chọn con đường phù hợp nhất để vừa duy trì năng lực cạnh tranh, vừa giảm phát thải.

Những phương án thay thế mà các nước đưa ra bao gồm xe hybrid điện, xe chạy bằng hydro và xe sử dụng nhiên liệu sinh học. Bảy nước cũng nhấn mạnh nhu cầu tăng cường trạm sạc điện và điểm tiếp nhiên liệu hydro trên khắp EU, đồng thời kêu gọi EC cải thiện khả năng tiếp cận các hạ tầng này.

Động thái tại châu Âu diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc nổi lên như một cường quốc xuất khẩu toàn cầu. Thực tế này khiến thị trường xe điện chạy pin của châu Âu đã bị tràn ngập bởi các thương hiệu Trung Quốc như BYD, trong khi các nhà sản xuất trong khu vực lại chậm thích ứng với xu hướng xe điện.

Ngay cả Tesla của Elon Musk cũng đang chịu sức ép cạnh tranh từ các hãng Trung Quốc tại châu Âu, với lượng xe mới đăng ký giảm hơn 50% tại Pháp và Thụy Điển, giảm 40% tại Đan Mạch, Hà Lan và Bồ Đào Nha.

Là một cường quốc ô tô lâu năm, bản thân Đức đang phải đối mặt với sức ép lớn khi thích ứng với luật của EU - được thông qua vào tháng 3-2023 - yêu cầu chấm dứt bán xe diesel và xăng mới.

Berlin lập luận rằng, việc ưu tiên sản xuất phương tiện thân thiện môi trường và đảm bảo sử dụng bền vững các bộ phận và vật liệu ô tô đang khiến nước này mất dần sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Nghị sĩ Jens Gieseke, thành viên của cả Ủy ban Môi trường và Ủy ban Công nghiệp tại Nghị viện châu Âu (EP), cũng cho rằng, lệnh cấm toàn diện đối với động cơ đốt trong là chưa phù hợp.

“Chúng tôi đề xuất mở rộng khung pháp lý bằng cách công nhận vai trò của nhiên liệu trung hòa CO₂, từ đó mở đường cho động cơ đốt trong khử carbon trở thành một phần trong hệ công nghệ tương lai", quan chức này cho biết, nhấn mạnh cách làm này sẽ tạo ra cuộc cạnh tranh công bằng, cởi mở và dựa trên thị trường dành cho các công nghệ động lực khác nhau.

Trong khi đó, ông Sigrid de Vries, lãnh đạo Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô châu Âu (ACEA) cho rằng, mục tiêu 2035 “không còn thực tế” bởi EU chưa có đủ hạ tầng và nâng cấp lưới điện cần thiết.

“Quy định về CO₂ hiện nay chỉ tập trung vào nguồn cung xe mới, mà chưa quan tâm tới việc kích cầu thực sự - từ hạ tầng, tổng chi phí sở hữu, cho đến các ưu đãi, và cũng không gắn kết đầy đủ với năng lực cạnh tranh cũng như khả năng chống chịu của ngành”, ông de Vries nhấn mạnh.

EC dự kiến sẽ xem xét điều chỉnh mốc cấm bán xe sử dụng thuần xăng và dầu diesel vào ngày 16-12 tới.