VINPA

1.Trữ lượng

Iran là một thành viên của Tổ chức các nước  xuất khẩu dầu mỏ OPEC, nằm trong top 4 nước đứng đầu thế giới về sở hữu cả trữ lượng dầu và khí tự nhiên.

Trong năm 2010, Iran là nhà xuất khẩu lớn thứ ba thế giới về dầu thô, sau  Ả rập Xê Út và Nga. Tuy nhiên việc giảm sản xuất và tăng tiêu thụ nội địa sẽ tiếp tục siết chặt sản lượng lượng dầu dành cho xuất khẩu trong những năm gần đây.

Iran là nhà xuất khẩu lớn thứ ba thế giới về dầu thô. Ảnh: Internet

Iran có khoảng 40 mỏ dầu đang được khai thác (27 mỏ trên đất liền và 13 mỏ ngoài khơi), trong đó các mỏ ở đất liền chiếm khoảng 71% tổng trữ lượng. Hiện tại, mỏ dầu lớn nhất của Iran là mỏ Ahvaz trên đất liền, đứng thứ hai là Maroun. Cả hai mỏ này đều nằm ở tỉnh Khuzestan.

Hơn 50% trữ lượng dầu của Iran được tập trung trong 6 mỏ dầu với trữ lượng khổng lồ. Trong số những mỏ trong đất liền, 85% nằm ở lưu vực phía Nam tỉnh Khuzestan gần biên giới với Iraq.

2.Tổ chức và phát triển ngành

Dưới sự giám sát của Bộ Dầu mỏ Iran, Tập đoàn Dầu mỏ Quốc gia Iran (NIOC), chịu trách nhiệm về tất cả các dự án dầu mỏ thượng nguồn, bao gồm cả sản xuất và xuất khẩu. Công ty Dầu mỏ Nam Iran (NISOC), một công ty con của NIOC đảm nhận 80% việc sản xuất dầu, bao gồm các tỉnh Khuzestan, Bushehr,  Fars, Kohkiluyeh và BoyerAhmad. Trên danh nghĩa, Tập đoàn NIOC vẫn kiểm soát hoạt động lọc dầu (tinh chế) và mạng lưới phân phối nội địa thông qua chi nhánh con là Tập đoàn Lọc dầu và Phân phối Quốc gia Iran (NIORDC) mặc dù về mặc chức năng vẫn có sự tách biệt giữa lĩnh vực thượng nguồn và hạ nguồn.

3.Khai thác và sản xuất

Iran là nhà sản xuất dầu mỏ lớn thứ hai trong khối OPEC sau Ả rập Xê út và là nước xuất khẩu dầu thô đứng thứ ba trên thế giới.
Năm 2010, Iran sản xuất khoảng 3,7 triệu thùng dầu thô mỗi ngày, chiếm khoảng 5% lượng sản xuất của toàn thế giới. Năm 2011, ước tính Iran đã sản xuất gần 3,6 – 3,65 triệu thùng mỗi ngày. Từ những năm 1970, ngành sản xuất dầu mỏ của Iran đã thay đổi rất nhiều. Sản xuất trung bình của Iran đạt hơn 5,5 triệu thùng mỗi ngày trong năm 1976 và 1977 với mức sản xuất đỉnh điểm là 6 triệu thùng/ngày trong giai đoạn này. Tuy nhiên, từ cuộc cách mạng năm 1979, sự kết hợp của chiến tranh, hạn chế đầu tư, các lệnh trừng phạt và sự hao hụt tự nhiên của các mỏ dầu chính của Iran khiến cho nước này khó có thể trở lại mức sản xuất như trước đây. Ước tính mỗi ngày có khoảng 400,000 – 700,000 thùng dầu thô bị hao hụt trong các mỏ chính của Iran. Để bù đắp mức hao hụt tự nhiên này, các mỏ dầu của nước này cần phải nâng cấp cấu trúc, bao gồm các công nghệ tăng cường thu hồi dầu (EOR) như phun khí tự nhiên, công nghệ đã từng gây ra căng thẳng về nguồn cung năng lượng do làm tăng cao nhu cầu khí tự nhiên trong nước.

Trữ lượng dầu của Iran không chỉ giới hạn ở khu vực phía nam và các mỏ ngoài khơi vùng vịnh Ba Tư mà còn ở những mỏ tiềm năng chưa được khám phá. Iran có những mỏ ở dưới biển Caspi nhưng việc thăm dò và khai thác vẫn bị chững lại do những tranh chấp lãnh thổ vơi các nước láng giềng Azerbaijan  và Turkmenistan. Iran cũng chia sẻ một số mỏ ở cả đất liền với các nước láng giềng bao gồm Iraq, Quatar, Kuwait và Ả rập Xê út.

* Hệ thống đường ống
Iran hiện có mạng lưới với hơn 10 đường ống dài từ 63 đến 630 dặm. Nước này đã đầu tư cho công suất nhập khẩu tại cảng Caspi để giải quyết khâu vận chuyển sản phẩm từ Nga và Azerbaijan và cho phép các giao dịch trao đổi dầu với Turkmenistan và Kazakhstan.
Iran đang có kế hoạch xây dựng đường ống dẫn dầu trị giá 1,3 tỉ $ kéo dài 684 dặm, cho phép vận chuyển dầu thô từ tỉnh Khuzestan tới nhà máy lọc dầu Tehran. Ngoài ra, nước này cũng đang trong quá trình xây dựng 3 đường ống khác bao gồm Nayeen-Kashan, Rafsanjan-Mashhad, và Bandar Abbas-Rafsanjan.

4.Xuất khẩu