VINPA

(VINPA) - Chính quyền Thái Lan cần phải xóa bỏ trợ cấp nhiên liệu đã tiêu tốn 15,6 tỷ USD trong vòng ba năm qua để giải phóng kinh phí cho các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng, Chủ tịch PTT Pcl (PTT) Piyasvasti Amranand cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

Piyasvasti Amranand, Chủ tịch PTT Pcl.

Piyasvasti, 61 tuổi, người được bổ nhiệm làm Bộ trưởng năng lượng sau một cuộc đảo chính quân sự vào năm 2006 và được chỉ định dẫn dắt Tập đoàn dầu khí nhà nước sau khi quân đội một lần nữa lại lên nắm quyền vào ngày 22/5 đã nói rằng: “Khi bạn có quyền lực tuyệt đối, hẳn là dễ dàng hơn để nới lỏng quy định giá năng lượng. Nếu không thực hiện vào thời điểm này, đây sẽ là cuộc đảo chính lần đầu tiên mà chúng ta không thấy có cải cách giá cả”.

Kể từ khi lật đổ chính quyền Yingluck Shinawatra, chính quyền quân sự đã chi trả cho hơn 800.000 nông dân trồng lúa và đẩy mạnh chi tiêu ngân sách để vực dậy nền kinh tế trong quý đầu tiên. Việc xóa bỏ các khoản trợ cấp sẽ giúp chính quyền quân sự, được biết đến là Ủy ban quốc gia về hòa bình và trật tự (NCPO), tài trợ 2,4 nghìn tỷ baht (75 tỷ USD) cho kế hoạch hiện đại hóa hệ thống giao thông của Thái Lan, ông Piyasvasti cho biết.

Thái Lan nhập khẩu khoảng 85% lượng tiêu thụ dầu thô, theo số liệu của Bộ Năng lượng. Quốc gia này trợ giá dầu diesel, xăng pha ethanol và khí hóa lỏng thông qua quỹ dầu mỏ nhà nước mà đánh thuế đối với người sử dụng nhiên liệu.

Xem xét giá cả

Vào ngày 30/5, Tư lệnh Không quân Marshal Prajin Juntong cho biết giá cả cần thay đổi phù hợp với thị trường, làm tăng suy đoán rằng các khoản trợ cấp có thể được gỡ bỏ.

“Chúng ta cần phải nhận thức để có thể giải quyết vấn đề một cách bền vững,” Prayuth Chan-Ocha, người đứng đầu NCPO, cho biết vào ngày 6/6, ám chỉ việc xem xét giá năng lượng vẫn chưa được thực thi.

Chính quyền quân sự có thể thành công tại nơi mà chính quyền dân chủ bị lật đổ trong cuộc đảo chính và chính phủ được chỉ định trước đây của Abhisit Vejjajiva thất bại, ông Piyasvasti cho biết.

Bà Yingluck phải đối mặt với hơn sáu tháng của cuộc biểu tình từ các nhóm đối lập của các bên liên quan đến người anh trai Thaksin Shinawatra, đã chiếm được đa số phiếu bầu của cử tri từ năm 2001 với một nền tảng dịch vụ công cộng và viện trợ mở rộng đến các hộ gia đình thu nhập thấp. Thaksin bị lật đổ bởi một cuộc đảo chính quân sự vào năm 2006.

“Sự méo mó này lại trở lại một lần nữa vào khoảng năm 2005 khi ông Thaksin lên làm thủ tướng,” Piyasvasti cho biết. “Mọi quy định đã được bãi bỏ lần nữa sau cuộc đảo chính và sau đó sự méo mó này trở lại khi ông Abhisit trở thành thủ tướng, tiếp theo là đến dưới thời Yingluck.”

Giá cả bị bóp méo

Ông Piyasvasti cho biết xăng chỉ số octane 95 ở Thái Lan có giá khoảng 48 baht (1,49 $) cho mỗi lít, so với mức giá tương tự cho khí đốt tự nhiên cho xe là 12,7 baht mỗi lít. Ông nói rằng việc loại bỏ sự méo mó này sẽ phụ thuộc vào khả năng của chính quyền quân sự để thuyết phục người tiêu dùng rằng Thái Lan không phải là "Saudi Arabia của phương Đông”.

“Giá năng lượng hợp lý hóa thường gây tiêu cực đối với nguồn vốn chính trị, đặc biệt là khi chính quyền dân chủ cần phải tìm kiếm một nhiệm vụ mới,” Bernard Aw, một chuyên gia nghiên cứu tại Forecast ở Singapore cho biết. “NCPO sẽ kiểm soát chính quyền thoáng hơn để cơ cấu lại giá năng lượng mà không lo sợ rằng điều này sẽ khiến họ hoạt động kém hiệu quả trong cuộc tổng tuyển cử tiếp theo”.

Indonesia, Malaysia

Trợ giá nhiên liệu vẫn là một thách thức đối với các nền kinh tế láng giềng Đông Nam Á bao gồm cả Indonesia, nơi mà hai ứng cử viên trong cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi trong tháng này cam kết từng bước cắt giảm trợ cấp nhiên liệu và nguyên tổng thống Susilo Bambang Yudhoyono đã trì hoãn kế hoạch tăng giá nhiên liệu sau các cuộc biểu tình vào năm 2012.

Dự luật trợ cấp nhiên liệu của Indonesia đã lên đến khoảng 3,4% GDP trong năm 2013, so với 2,9% ở Malaysia và 1,4% ở Thái Lan, Bank of America’s Chua cho biết trong một báo cáo gần đây.

Sự nhạy cảm chính trị

“Trong khi mức độ trợ cấp khác nhau, chúng ta có thể có một số bài học từ Indonesia, nơi mà những năm trợ cấp nhiên liệu đã dẫn đến những vấn đề hiện tại nền kinh tế đang phải đối mặt”, Gundy Cahyadi, một nhà kinh tế của DBS Group Holdings cho biết. “ Khoản trợ cấp này sẽ rất khó để thu hồi trong tương lai”.

Theo ông Piyasvasti, trợ cấp năng lượng khiến Thái Lan tiêu tốn ước tính 500 tỷ baht trong ba năm qua, tương tự như gánh nặng của chương trình trợ cấp gạo của chính phủ trước đây, mà quân đội đã nêu ra trong những lý do cho cuộc đảo chính.

Piyasvasti lên làm chủ tịch PTT vào ngày 4/7, đã góp một vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp năng lượng nới lỏng kiểm soát. Là người đứng đầu Văn phòng chính sách năng lượng quốc gia (Thai National Energy Policy Office) và Bộ trưởng Năng lượng trong những năm 1990, ông đã nỗ lực chấm dứt trợ giá dầu và thanh toán nợ phát sinh do quỹ dầu nhà nước.

Theo Bloomberg