WTI đối mặt 'vết xe đổ tháng 4' khi hợp đồng giao tháng 6 sắp đáo hạn
02:51 SA @ Thứ Ba - 19 Tháng Năm, 2020

Thị trường năng lượng thế giới đang diễn biến tích cực nhưng tình hình vẫn bấp bênh tại Mỹ, nơi giá dầu WTI xuống dưới 0 lần đầu tiên trong lịch sử, chốt phiên 20/4 ở -37,63 USD/thùng.

20/4, một ngày trước khi hợp đồng WTI giao tháng 5 đáo hạn, loại dầu này bị bán tháo mạnh đến mức có giá âm lần đầu tiên trong lịch sử, chốt phiên ở -37,63 USD/thùng, tức người bán phải trả thêm tiền để tìm người mua. Đại dịch Covid-19 đã khiến lực cầu năng lượng giảm mạnh do hàng tỷ người phải ở nhà để ngăn virus corona lây lan còn các kho chứa tại Mỹ đều sắp đầy.

Thị trường năng lượng một lần nữa có nguy cơ đối mặt kịch bản tương tự khi hợp đồng WTI giao tháng 6 đáo hạn vào ngày 19/5. Tuy nhiên, rủi ro lần này có vẻ thấp hơn nhờ nhiều quốc gia, khu vực trên thế giới bắt đầu nới lỏng hạn chế đi lại, lực cầu có dấu hiệu cải thiện.

Giá dầu WTI tăng lên hơn 30 USD/thùng trong phiên 18/5, cao nhất kể từ ngày 16/3. Các quốc gia sản xuất dầu mỏ trên thế giới đều giảm sản lượng. Áp lực kho chứa tại Mỹ cũng dịu bớt khi số liệu cho thấy tồn kho trong tuần kết thúc ngày 8/5 giảm lần đầu tiên kể từ tháng 1.

“Rõ ràng, hợp đồng WTI giao tháng 6 đáo hạn trong bối cảnh khác, sản lượng thế giới giảm nhờ các thỏa thuận hoặc hành động đơn phương”, Craig Erlam, nhà phân tích thị trường cấp cao tại OANDA, New York, nói.

“Nhưng liệu như vậy đã đủ để tránh bán tháo hoảng loạn? Nguy cơ giảm… nhưng ranh giới giữa tự tin và tự mãn rất mong manh”.

WTI đối mặt vết xe đổ tháng 4 khi hợp đồng giao tháng 6 sắp đáo hạn - Ảnh 1.

Diễn biến giá dầu WTI và tồn kho tại Mỹ gần đây.

“Giả định không có đợt bùng phát Covid-19 thứ hai, tôi nghĩ nền kinh tế sẽ phục hồi dần dần trong nửa cuối năm nay”, ông nói đêm 17/5.Tâm lý thị trường càng được cải thiện nhờ chủ tịch Fed Jerome Powell đưa ra bình luận tích cực, cho rằng kinh tế Mỹ sẽ phục hồi.

Dù vậy, Ủy ban Giao dịch Hàng hóa tương lai Mỹ (CFTC), cơ quan liên bang giám sát các giao dịch tương lai và quyền chọn, ngày 13/5 vẫn phát cảnh báo tới các đơn vị quản lý sàn giao dịch và môi giới, kêu gọi họ bảo vệ thị trường khỏi sự thao túng và cân nhắc can thiệp để bảo vệ khách hàng. Một số công ty môi giới hoặc ủy ban thương nhân tương lai (FCM) đã hạn chế khách hàng mở vị thế mới.

Sàn giao dịch hàng hóa Chicago (CME), nơi giao dịch WTI tương lai, nâng mức ký quỹ duy trì cho hợp đồng WTI giao tháng 6 thêm 20%, khiến việc nắm giữ nhiều hợp đồng đến ngày đáo hạn trở nên tốn kém hơn với nhà đầu tư nhỏ lẻ. Khi được hỏi về kỳ vọng của CME, người phát ngôn nói sàn không bình luận về việc hàng hóa nào có nguy cơ giá âm.

Tháng 4, CME yêu cầu Quỹ Dầu mỏ Mỹ (USO), ETF về dầu lớn nhất Mỹ, giới hạn số vị thế hợp đồng giao tháng 6 không quá 10.000 lô. USO công bố tài liệu cho thấy họ còn nắm giữ hợp đồng giao tháng 7, tháng 8 và tháng 9.

Nhờ các biện pháp trên, nhu cầu mở vị thế với hợp đồng WTI giao tháng 6 giảm, chỉ còn 75.000 lô vào ngày 14/5, giảm so với con số gần 135.000 lô trong phiên trước đó, theo số liệu từ Refinitiv Eikon. Ngày 17/4, hai ngày trước khi hợp đồng WTI giao tháng 5 đáo hạn, có khoảng 108.600 lô mở vị thế.

Hợp đồng WTI là loại hợp đồng chuyển giao vật chất khi đáo hạn, đồng nghĩa người nắm giữ hợp đồng phải nhận dầu tại Cushing, bang Oklahoma, cửa ngõ giao dầu WTI tại Mỹ. Ngoài các bên mua bán dựa theo nhu cầu thực tế, thị trường năng lượng còn có giới đầu tư vào những hợp đồng này, không có nhu cầu nhận dầu.

Tháng 4, hợp đồng WTI giao tháng 5 đáo hạn, người nắm giữ hợp đồng sợ phải nhận dầu trong khi các kho chứa tại Cushing không còn nhiều chỗ trống nên vội vàng bán tháo.

“Các nhà giao dịch nhỏ lẻ không làm ăn được gì với hợp đồng giao tháng 5 lúc đó”, Henry Lichtenstein và Brett Friedman tại công ty tư vấn quản lý rủi ro Winhall Risk Analytics cho biết. FCM, sàn giao dịch hoặc CFTC lẽ ra nên can thiệp.

Thảm họa của WTI tháng trước đe dọa đến vị thế là một trong hai thước đo chuẩn, cùng với dầu Brent, trên thị trường năng lượng toàn cầu, theo Patricia Hemsworth, phó chủ tịch cấp cao về quản lỷ rủi ro năng lượng tại PGM Commodity Services.

Giá dầu âm còn ảnh hưởng đến các nhà đầu tư vào các hợp đồng phái sinh dựa vào WTI được giao dịch trên các sàn khác trên thế giới như Trung Quốc và Nga.

Bank of China (BoC) thuê luật sư đề nghị CME điều tra nguyên nhân của biến động bất thường ngày 21/4. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể đã thiệt hại hơn 9 tỷ nhân dân tệ (1,3 tỷ USD) từ các sản phẩm liên quan dầu thô của BoC, Caixin đưa tin tháng 4.