VINPA

(VINPA) - Iraq Oil Ministry (Bộ dầu mỏ Iraq) là cơ quan của chính phủ Iraq chịu trách nhiệm về dầu mỏ Iraq. Bộ trưởng Bộ này hiện là ông Abdul-Kareem Luaibi Bahedh.

Trụ sở của Bộ hiện đặt tại tòa nhà tổ hợp dầu khí, đường Port Saeed, thủ đô Baghdad, Iraq.

Iraq có trữ lượng dầu thô được chứng minh lớn thứ 5 trên thế giới. Sản lượng dầu và khí tự nhiên quy đổi của Iraq năm 2013 đạt 2,22 triệu thùng/ngày, giúp Iraq Oil Ministry có được vị trí thứ 17 trong danh sách 20 công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới theo bình chọn của Forbes.

Logo của Iraq Oil Ministry. Nguồn: Internet

Iraq có trữ lượng dầu mỏ đã được kiểm chứng lớn thứ năm trên thế giới sau Ả rập Xê út, Venezuela, Canada và Iran. Tuy nhiên, chỉ một số ít trong các mỏ lớn của Iraq là đang được phát triển và khai thác. Ngành năng lượng của Iraq chủ yếu dựa vào dầu mỏ. Hơn 90% nhu cầu năng lượng của quốc gia này được đáp ứng bởi xăng dầu (số liệu ước tính năm 2010), phần còn lại là khí tự nhiên và thủy điện.

Iraq đang bắt đầu phát triển các mỏ dầu và khí đốt tự nhiên sau nhiều năm bị cấm vận và chiến tranh, nhưng quốc gia này sẽ cần phải phát triển cơ sở hạ tầng để theo kịp tiềm năng sản xuất. Theo ước tính của Phó Thủ tướng Năng lượng Iraq, để đáp ứng mục tiêu sản xuất, Iraq cần nguồn vốn khoảng $30 tỷ/ năm đầu tư cho cơ sở hạ tầng năng lượng.

Những tiến bộ trong ngành công nghiệp dầu khí tại Iraq hiện bị cản trở bởi những tranh chấp chính trị và thiếu một luật điều tiết. Dự thảo luật hydrocarbon đã được Hội đồng Bộ trưởng xem xét kể từ 26 tháng 10 năm 2008, nhưng vẫn chưa được thông qua.

Các công ty thành viên

Iraq Oil Ministry được tạo nên từ 24 công ty thành viên:

• Ministry Headquarter (MOO)
• North Oil Company (NOC)
• South Oil Company (SOC)
• Petroleum Research & Development Center (PRDC)
• Baiji Oil Training Institute (BaiOTI)
• Basrah Oil Training Institute (BAsOTI)
• Kirkuk Oil Training Institute (KOTI)
• Baghdad Oil Training Institute (BOTI)
• Heavy Engineering Equipments Company (HEESCO)
• South Refineries Company (SRC)
• Midland Refineries Company (MRC)
• North Refineries Company (NRC)
• Gas Filling Company (GFC)
• Midland Oil Company (MDOC)
• South Gas Company (SGC)
• North Gas Company (NGC)
• Missan Oil Company (MOC)
• Iraqi Drilling Company (IDC)
• Oil Products Distribution Company (OPDC)
• State Organization for Marketing of Oil (SOMO)
• Oil Pipelines Company (OPC)
• Iraqi Oil Tankers Company (IOTC)
• Oil Exploration Company (OEC)
• State Company for Oil Projects (SCOP)

Trữ lượng dầu khí

Theo Tạp chí Oil and Gas Journal, trữ lượng dầu đã được chứng minh của Iraq tính đến ngày 01/01/2013 là 141 tỷ thùng. Nguồn tài nguyên hydrocarbon được biết đến tập trung nhiều nhất tại các khu vực của người Shiite ở phía nam và vùng tự trị người Kurd ở phía bắc. Hầu như không có nhiều nguồn tài nguyên thuộc sự kiểm soát của các dân tộc thiểu số Sunni ở trung tâm Iraq.

Phần lớn các trữ lượng dầu khí ở Iraq hình thành một vành đai chạy dọc theo rìa phía đông của đất nước. Iraq có 3 mỏ siêu khổng lồ (hơn 5 tỷ thùng) ở phía Nam, chiếm đến 60% trữ lượng dầu của nước này. Ước tính có khoảng 17% trữ lượng dầu là ở miền Bắc Iraq, gần Kirkuk, Mosul và Khanaqin. Người Kurd và các nhóm dân tộc khác trong khu vực tranh nhau quyền kiểm soát các mỏ dầu này. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) ước tính rằng khu vực tự trị người Kurd chứa 4 tỷ thùng trữ lượng dầu được chứng minh. Hiện tại, khu vực này đang được tích cực khai thác, và chính quyền Kurdistan nói rằng khu vực này có thể chứa 45 tỉ thùng dầu chưa được chứng minh.

Sản xuất

Khai thác dầu thô của Iraq trung bình đạt 3 triệu thùng/ngày vào năm 2012, và Iraq đã vượt qua Iran, trở thành nước sản xuất dầu thô lớn thứ hai của OPEC vào cuối năm 2013. Khoảng 3/4 sản lượng dầu thô của Iraq đến từ các mỏ miền Nam, phần còn lại chủ yếu đến từ các mỏ phía bắc gần Kirkuk. Iraq có 3 mỏ dầu khổng lồ: Kirkuk, mỏ North Rumaila ở miền nam Iraq và mỏ South Rumaila.

Các mỏ dầu tại Iraq. Nguồn: Internet

Ngoại trừ lãnh thổ của người Kurd, Bộ Dầu mỏ Iraq giám sát việc sản xuất và phát triển dầu khí trong tất cả các mỏ thông qua các công ty con: North Oil Company (NOC) và Midland Oil Company (MDOC) ở khu vực phía Bắc và miền Trung, South Oil Company (SOC) và Missan Oil Company (MOC) tại các khu vực phía Nam. Sản xuất dầu tại khu vực phía Bắc được kiểm soát bởi Chính phủ khu vực người Kurd (KRG) khá bấp bênh vì tranh chấp với chính phủ Iraq, nhưng các đánh giá độc lập bởi FACTS Global Energy và Middle East Economic Survey cho thấy năng lực sản xuất dầu thô của KRG có thể đạt khoảng 400.000 thùng/ngày vào cuối năm 2013.

Lọc dầu

Công suất lọc dầu của Iraq hiện nay ước khoảng trên 900.000 thùng/ngày.

Các nhà máy lọc dầu hiện có tại Iraq

Các nhà máy lọc dầu của Iraq tạo ra quá nhiều dầu mazut nặng so với nhu cầu trong nước, và không sản xuất đủ các sản phẩm lọc dầu khác như xăng. Để giảm bớt tình trạng thiếu hụt sản phẩm, Iraq đặt mục tiêu tăng công suất lọc dầu lên 1,5 triệu thùng/ngày. Iraq đã có kế hoạch xây dựng 4 nhà máy lọc dầu mới cũng như mở rộng nhà máy lọc dầu Daura và Basrah hiện có.

Xuất khẩu dầu

Iraq là nước xuất khẩu ròng dầu mỏ lớn thứ 6 trên thế giới vào năm 2012, chủ yếu xuất sang Hoa Kỳ và các nhà máy lọc dầu ở châu Á đặc biệt là Ấn Độ, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Iraq xuất khẩu 2,4 triệu thùng dầu thô/ngày năm 2012 theo dữ liệu của Lloyd's List Intelligence; khoảng 2,1 triệu thùng/ngày trong đó đến từ các cảng Vịnh Ba Tư của Iraq, phần còn lại xuất khẩu thông qua các đường ống dẫn Iraq-Thổ Nhĩ Kỳ ở phía bắc.